Mal Bildirimi Nedir? 2025 Yılı İçin Ayrıntılı Rehber

Mal Bildirimi Nedir ve Kimler İçin Zorunludur?

Mal bildirimi, kamu görevlilerinin mal varlıklarını belirli aralıklarla yazılı olarak beyan etmeleri gerektiği bir uygulamadır. Bu süreç, kamu kaynaklarının etkin ve doğru kullanımını sağlamak, şeffaflık oluşturmak ve yolsuzlukların önüne geçmek amacıyla düzenlenmiştir. Türkiye’de 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu’na göre yürütülmektedir. Uygulamanın temel hedefi, toplumda güvenilir bir kamu yönetimi anlayışı oluşturmaktır.

Mal Bildirimi Kimler Tarafından Verilmelidir?

Mal bildirimi yükümlülüğü, genellikle kamu kaynaklarını kullanan ve yöneten kişiler için geçerlidir. Aşağıdaki gruplar bu kapsamda yer alır:

• Kamu görevlileri
• Belediye başkanları ve meclis üyeleri
• Milletvekilleri
• Kamuya ait şirketlerin yönetim kurulu üyeleri ve yöneticileri
• Noterler
• Kamu kurumlarında sözleşmeli personel olarak çalışanlar
• Kamuya ait vakıf ve dernek yöneticileri

Mal Bildirimi Yükümlülüğünün Hukuki Temeli

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 71. maddesi, kamu hizmetine girenlerin mal bildiriminde bulunma zorunluluğunu öngörür. Ayrıca, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Ödevler ve Sorumluluklar” başlıklı 2. bölümünde bu yükümlülük ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. İlgili mevzuata göre, memurların ve eşlerinin yanı sıra velayet altındaki çocuklarının da mal varlıkları beyan edilmelidir. Mal bildirimi yükümlülüğünün yerine getirilmemesi durumunda, kademe ilerlemesinin durdurulması gibi cezai yaptırımlar uygulanır.

Mal Bildiriminin Amacı Nedir?

Mal bildirimi, kamu görevlilerinin görevleri boyunca sahip oldukları mal varlıklarının kayıt altına alınmasını ve bu varlıkların hukuka uygun şekilde edinilip edinilmediğinin kontrol edilmesini amaçlar. Ayrıca, bu uygulama kamu güvenini sağlamak, görevi kötüye kullanma durumlarını önlemek ve mal varlığındaki anormal artışları incelemek için bir mekanizma oluşturur.

Şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkelerine dayanan bu uygulama, devlet ile vatandaş arasında güven ilişkisinin güçlendirilmesine katkı sağlar. Aynı zamanda, mal bildirimi süreçleri yolsuzlukla mücadele çabalarının önemli bir parçasıdır.

2025 Yılında Mal Bildirimi Zorunluluğu

Türkiye’de mal bildirimi verme yükümlülüğü her yıl değil, 0 ve 5 ile biten yılların Şubat ayı sonuna kadar yerine getirilir. Dolayısıyla, 2025 yılı mal bildirimi verme dönemlerinden biridir. Kamu görevlilerinin 28 Şubat 2025 tarihine kadar mevcut mal varlıklarını beyan etmeleri zorunludur.

2025 yılı itibarıyla, dijitalleşen süreçler sayesinde mal bildirimlerinin elektronik ortamda yapılması daha kolay ve hızlı bir hale gelmiştir. Ancak, bu sürece ilişkin bilinçlendirme çalışmalarının artırılması gerektiği de bir gerçektir.

Mal Bildirimi Hangi Durumlarda Güncellenmelidir?

Mal bildiriminde bulunmuş olan kişilerin, aşağıdaki durumlarda ek beyanname vermesi gerekmektedir:

1. Görev Değişikliği: Farklı bir göreve atanma veya emekli olma durumunda. Örneğin, bir memurun başka bir kuruma atanması ya da yönetici pozisyonuna yükselmesi.
2. Önemli Mal Değişiklikleri: Mal varlığında yüzde 20’den fazla bir artış ya da azalış olduğunda. Bu değişiklikler genellikle miras, gayrimenkul satışı veya yüksek miktarda bir ödemenin alınması gibi durumları kapsar.
3. Evlilik veya Boşanma: Mal varlığını etkileyen evlilik ya da boşanma durumlarında. Yeni edinilen mallar veya mal paylaşımı gibi durumlar bu kapsama girer.
4. Miras veya Hibe Yoluyla Mal Edinimi: Miras, bağış veya hibe gibi yollarla mal edinilmesi halinde. Örneğin, bir aile büyüğünden devralınan arsa veya ev.

Ek beyannameler, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren bir ay içinde verilmelidir. Beyan edilmeyen değişiklikler ileride hukuki sorunlara yol açabilir.

Örnek: Önemli Mal Değişikliği Durumu

20.000 TL net aylık gelire sahip bir memur, 100.000 TL’lik bir gayrimenkul satın aldığında bu değişikliği bir ay içinde ek mal bildirimi olarak beyan etmelidir. Ancak, aynı kişi 90.000 TL değerinde bir varlık edinmişse bu durum bir sonraki genel beyan döneminde bildirilir.

Mal Bildirimi Nasıl Yapılır?

Mal Bildirim Formu 2025 PDF olarak indirmek için tıklayınız.

Mal Bildirim Formu 2025 EXCEL olarak indirmek için tıklayınız.

1. Mal Bildirim Formu

Mal bildirimi, ilgili kurum tarafından sağlanan mal bildirim formu doldurularak yapılır. Bu formda taşınır ve taşınmaz mallar, banka hesapları, borçlar ve alacaklar detaylı bir şekilde beyan edilmelidir. Formun eksiksiz doldurulması, ileride çıkabilecek sorunları önlemek adına önemlidir.

2. Elektronik Beyanname

Bazı kurumlar, mal bildirimi için elektronik beyanname sistemini kullanıma sunmuştur. Bu sistem üzerinden şifreyle giriş yapılarak beyanname doldurulabilir. Elektronik sistem, zaman tasarrufu sağlamanın yanı sıra verilerin daha güvenli bir şekilde saklanmasını da sağlar.

3. Beyanname Teslimi

Mal bildirim formları genellikle ilgili kamu kurumunun personel işleri birimine teslim edilir. Elektronik ortamda verilen beyannameler, doğrudan sisteme kaydedilir. Elden teslim edilen formlar için ise alınan tarihin kaydedildiği bir makbuz alınması önerilir.

Mal Bildirimi Kapsamında Hangi Mal Varlıkları Beyan Edilir?

Mal bildirimi formunda aşağıdaki bilgiler detaylı olarak belirtilmelidir:

• Taşınmaz Mallar: Ev, arsa, tarla gibi mülkler. Özellikle değer artışları veya mülk satışları detaylandırılmalıdır.
• Taşınır Mallar: Araçlar, değerli ziynet eşyaları. Örneğin, lüks bir otomobil veya pahalı bir saat beyan edilmelidir.
• Banka Hesapları: Yatırımlar, mevduat hesapları. Yurt içi ve yurt dışı hesapların tamamı dahil edilmelidir.
• Borç ve Alacaklar: Kredi borçları, kişisel alacaklar. Özellikle ticari borçlar ve kredi bilgileri belirtilmelidir.
• Ortaklıklar ve Şirket Hisseleri: Şirket ortaklıklarından elde edilen varlıklar. Ortak olunan firmanın adı ve hisse oranı belirtilmelidir.

Bu bilgilere ek olarak, değerli koleksiyonlar, sanat eserleri veya sigorta poliçeleri gibi varlıklar da beyan edilmelidir.

Hediye ve Hibe Durumları

Hediye ve hibe alınması durumunda, bunların değerinin on aylık net asgari ücreti aşması halinde bir ay içinde beyan edilmesi gerekmektedir. Bu durum, uluslararası ilişkilerde alınan hediyeleri de kapsar. Ancak çerçeveli hatıra fotoğrafları gibi sembolik değer taşıyan eşyalar bu kapsama girmez.

Mal Bildirimi Vermemenin Cezai Sorumlulukları

Mal bildirimi yapmamanın ya da eksik veya yanıltıcı bilgi vermenin ciddi yasal yaptırımları bulunmaktadır:

1. Disiplin Cezası: Kamu görevlisi olan kişiler için görevden uzaklaştırma veya işten çıkarma cezaları uygulanabilir.
2. Para Cezası: Bildirimi süresinde yapmayan kişiler için idari para cezası kesilebilir. Bu cezalar genellikle yükümlülüğün ihlali oranında artırılabilir.
3. Hapis Cezası: Bilerek yanlış beyanda bulunmak, 1 yıla kadar hapis cezasıyla sonuçlanabilir. Bu durum özellikle yolsuzlukla bağlantılı durumlarda ağırlaştırılabilir.

Örnek: Cezai Durumlar

Gerçeğe aykırı bir şekilde beyan edilen mal varlığı, soruşturma sonucunda ortaya çıkarsa kişi 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası ile karşılaşabilir. Ayrıca, bu durum kamu hizmetlerinden yasaklanmaya kadar varan ek yaptırımları da beraberinde getirebilir.

Mal Bildirimi ile İlgili İpuçları

1. Düzenli Kayıt Tutun: Mal varlığınızı güncel tutmak için düzenli olarak kayıt tutun. Bu, ileride oluşabilecek eksik beyan durumlarını önler.
2. Hukuki Danışmanlık Alın: Karmaşık durumlarda bir hukuk danışmanından yardım alın. Örneğin, yurt dışında mal edinimi söz konusuysa bu tür bir destek faydalı olabilir.
3. Elektronik Sistemleri Kullanın: Zaman tasarrufu ve kayıt kolaylığı için elektronik sistemlerden yararlanın. Ayrıca, bu sistemler hatalı beyanların önlenmesine yardımcı olur.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Mal bildirimi vermek için belirlenen son tarih nedir?

2025 yılı için son tarih 28 Şubat’tır.

2. Mal bildirimi vermeyenlere ne gibi yaptırımlar uygulanır?

Bildirim vermeyenlere idari para cezası, görevden uzaklaştırma ve hatta hapis cezası gibi yaptırımlar uygulanabilir.

3. Mal bildirimi formu nasıl temin edilir?

Form, çalışılan kurumun ilgili biriminden ya da kurumun resmi web sitesinden alınabilir.

4. Hangi durumlarda ek beyanname verilmelidir?

Görev değişikliği, evlilik, boşanma, miras yoluyla mal edinimi veya mal varlığında önemli bir değişiklik olduğunda ek beyanname verilmelidir.

5. Elektronik ortamda beyanname nasıl doldurulur?

E-devlet veya kurumun elektronik beyan sistemi kullanılarak şifreyle giriş yapılır ve gerekli bilgiler doldurularak gönderilir.

6. Beyanname verirken yapılan hatalar nasıl düzeltilir?

Yanlış veya eksik bilgi verilmesi durumunda, durumu fark eder etmez ilgili kuruma başvurarak düzeltme talep edilmelidir.